Hoa Kỳ và Việt Nam chính thức tiến hành lễ bàn giao năm máy bay huấn luyện quân sự T-6C vào ngày 20/1 tại sân bay quân sự Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận. Đây được coi là dấu mốc quan trọng trong mối quan hệ quốc phòng song phương, đồng thời thể hiện cam kết hợp tác của Hoa Kỳ với Việt Nam trong phát triển năng lực quốc phòng tự chủ.
Thông cáo báo chí của Đại sứ quán Mỹ ngày 20/11 cho biết, “Đại sứ Hoa Kỳ Marc Knapper và Tư lệnh Lực lượng Không quân Thái Bình Dương Hoa Kỳ, Đại tướng Kevin B. Schneider đã cùng Tư lệnh quân chủng Phòng không Không quân Việt Nam (ADAF), Trung tướng Nguyễn Văn Hiền tham gia lễ bàn giao máy bay huấn luyện T-6C.”
Thông cáo báo chí cũng cho biết: “Đợt chuyển giao máy bay huấn luyện T-6C đầu tiên – gồm 5 trong số 12 chiếc – là một dấu mốc quan trọng trong mối quan hệ quốc phòng song phương”.
Việc chuyển giao những chiếc máy bay T-6C đầu tiên cho Việt Nam được thực hiện theo cam kết giữa Bộ Quốc phòng Việt Nam và Lực lượng Không quân Hoa Kỳ vào năm 2021, nhằm giúp “nâng cao chương trình đào tạo phi công của quân chủng Phòng không Không quân Việt Nam.”
Theo kế hoạch đã được chuẩn tướng không quân Mỹ Sarah Russ cho biết hồi tháng 12/2022 nhân Triển lãm Quốc phòng Quốc tế Việt Nam 2022, Mỹ sẽ cung cấp cho Việt Nam 12 chiếc máy bay huấn luyện T-6 hoàn toàn mới trong giai đoạn 2024 – 2027.
Phát biểu tại lễ bàn giao, Đại sứ Hoa Kỳ Marc Knapper nói: “Việc chuyển giao này là một bước tiến quan trọng trong mối quan hệ hợp tác ngày càng phát triển giữa Hoa Kỳ và Việt Nam”. Vị Đại sứ cũng khẳng định hai nước có tầm nhìn chung “về một nước Việt Nam vững mạnh, thịnh vượng, độc lập và kiên cường, góp phần cho ổn định và an ninh khu vực.”
Tư lệnh quân chủng Phòng không Không quân Việt Nam, Trung tướng Nguyễn Văn Hiền phát biểu tại lễ bàn giao: “Đây sẽ là trang bị quốc phòng hữu dụng để phi công quân sự Việt Nam bổ sung, nâng cao khả năng huấn luyện, phối hợp hiệp đồng, đáp ứng nhiệm vụ đào tạo phi công, sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ Tổ quốc.”
Trước đó, vào ngày 19/11, RFA đã đưa tin về việc năm chiếc máy bay T-6C hạ cánh xuống sân bay Tân Sơn Nhất, TPHCM và chuẩn bị được đưa về một sân bay quân sự.
Đây là những máy bay quân sự một động cơ do hãng Textron Aviation chế tạo được dùng huấn luyện phi công, đặc biệt là những phi công điều khiển chiến đấu cơ F-16. Theo các chuyên gia phân tích, Việt Nam mua những máy bay này nhằm hiện đại hoá lực lượng không quân của mình vốn từ lâu đã phụ thuộc vào máy bay của Nga.
Phần lớn các máy bay chiến đấu của Việt Nam có từ thời Liên Xô và sau này là của Nga. Các máy bay Nga được dùng ở Việt Nam bao gồm 35 chiếc Sukhoi Su-30s, khoảng hơn 30 chiếc Su-22 và các loại đời cũ hơn.
Việt Nam cũng đã mua 12 chiếc máy bay huấn luyện Yak-130 của Nga hồi năm 2019 khiến có những dự đoán rằng Việt Nam sẽ mua thêm máy bay chiến đấu từ Nga.
Tuy nhiên, hồi tháng 1 vừa qua, một máy bay Su-22 đã bị rơi khi tham gia huấn luyện tại tỉnh Quảng Nam.
Vào tháng này, một máy bay huấn luyện Yak-130 cũng bị rơi ở tỉnh Bình Định.